Trà Phổ Nhĩ là loại trà trải qua quá trình lên men sau khi chế biến, thường là trong quá trình lưu trữ. Nếu không có sự hiểu biết về trà, khó có thể tìm được loại trà Phổ Nhĩ phù hợp bởi đây là loại trà được chia làm 2 loại dựa theo quá trình lên men của trà: Phổ Nhĩ sống và Phổ Nhĩ chín. Để hiểu rõ và đầy đủ hơn về 2 loại trà này, Tinh hoa trà Việt xin mời các bạn theo dõi bài viết sau đây để có được cách phân biệt trà Phổ Nhĩ sống và chín đơn giản nhất nhé!
1) Quy trình chung để làm ra Trà Phổ Nhĩ sống và chín:
– Hái trà: Lá trà được thu hoạch tùy thuộc vào yêu cầu chất lượng, loại trà được sản xuất.
– Làm héo: Lá trà được trải ra miếng vải phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc trên các khay trong nhà máy bằng hơi gió trong điều kiện thời tiết không thuận lợi, được kiểm soát nhiệt độ, nhằm giảm độ ẩm trong lá trà, giúp trà dẻo hơn trong quá trình vò.
– Sấy diệt men: Trà được sấy trong máy hoặc thủ công bằng tay trên chảo để diệt men ngăn chặn quá trình oxy hóa xảy ra.
– Vò: Lá trà được vò bằng tay hoặc bằng máy cán để phá vỡ các thành tế bào của lá trà, tạo hương thơm cho trà.
– Sấy khô ngăn ẩm: Được tiến hành trong lò sấy công nghiệp để loại bỏ 90% độ ẩm lá trà và làm tăng hương vị của trà.
2) Cách phân biệt trà Phổ Nhĩ sống và Phổ Nhĩ chín đơn giản nhất:
– Quy trình sản xuất:
Quá trình sản xuất trà Phổ Nhĩ sống và chín chỉ khác nhau ở công đoạn sao trà. Trà Phổ Nhĩ chín được chế biến qua các bước: Thu hái trà –> Sao trà –> Phơi nắng –> Đóng thành bánh trà và để lên men. Còn trà Phổ Nhĩ sống thì quá trình chế biến không được sao mà chỉ đem đi phơi nắng, đóng thành bánh và để lên men thôi.
– Màu sắc trà:
Màu trà Phổ Nhĩ sống sẽ là màu xanh lá cây với màu xanh đậm, một số bộ phận của trà sẽ chuyển sang màu đỏ và màu vàng. Trà Phổ Nhĩ chín sẽ có màu nâu đỏ và một số nụ, lá sẽ xuất hiện màu vàng tối.
– Hương vị và màu nước trà:
Nước trà Phổ Nhĩ sống có hương vị tương đối sẽ khó chịu hơn, hương vị hơi ngọt, một chút cay đắng. Trà Phổ Nhĩ chín có hương vị êm dịu, ngọt hơn, không có cảm giác cay đắng.
Nước trà Phổ Nhĩ sống có màu vàng-xanh lá cây. Trà Phổ Nhĩ chín có màu đỏ đậm, nếu màu sắc được làm rượu cồn sẽ chủ yếu là màu đen.
Cả Phổ Nhĩ chín và sống đều có hương vị độc đáo riêng. Những người mới uống sẽ thích Phổ Nhĩ chín, nhưng người uống trà lâu hơn sẽ thích lưu trữ và khám phá hương vị Phổ Nhĩ sống thay đổi theo thời gian.
– Phân biệt qua mùi:
Trà Phổ Nhĩ sống ngửi thấy mùi thơm của trà, còn trà Phổ Nhĩ chín có mùi thơm đặc biệt, trà ủ chưa lên men sẽ còn mùi mốc.
3) Ưu điểm và nhược điểm của trà Phổ Nhĩ sống và chín
a) Ưu điểm và nhược điểm của trà Phổ Nhĩ sống:
(*) Ưu điểm: Quá trình chín tự nhiên của chè nguyên liệu diễn ra khá chậm, tùy thuộc vào môi trường bảo quản sẽ mất ít nhất gần chục năm, thời gian càng lâu thì quá trình oxy hóa các hợp chất polyphenol trong trà càng hoàn thiện và hương thơm của nó sẽ êm dịu và ổn định hơn. Đây chính là “khí phách”, sinh động được người thưởng trà ca tụng.
(*) Nhược điểm: Lá chè tươi được hái và hoàn thiện để làm len, len được sàng lọc và phân loại, sau đó được hấp ở nhiệt độ cao để tạo thành các hình dạng khác nhau, được lên men, nó trở thành trà sống. Trà Phổ Nhĩ sống có vị nồng, khó chịu, trà tươi hoặc chè nguyên liệu lâu năm có vị đắng, chát, nước canh nhạt hơn hoặc có màu xanh vàng, trà nguội và nồng, dễ gây tổn thương dạ dày. Không thích hợp để uống ngay, nhất là đối với những người thích trà, những người có dạ dày không tốt.
b) Ưu điểm và nhược điểm của trà Phổ Nhĩ chín:
(*) Ưu điểm:
– Tác dụng đối với sức khỏe: Các nghiên cứu khoa học đã kết luận rằng tác dụng đối với sức khỏe của trà Phổ Nhĩ chín tốt hơn trà sống. Hệ thực vật có lợi, chính những hệ thực vật này làm cho trà chín tốt cho sức khỏe hơn trà sống. Người ta thường tin rằng trà Phổ Nhĩ có chứa polyphenol trong trà cao hơn một chút so với các loại trà khác và polyphenol trong trà là chất có lợi cho sức khỏe. Trà Phổ Nhĩ là một loại trà tốt cho sức khỏe, tác dụng của trà Phổ Nhĩ chín đối với sức khỏe cao hơn trà sống, do đó, nếu bạn muốn uống trà Phổ Nhĩ để giảm cân (hạ huyết áp, hạ mỡ máu, hạ hạ đường huyết, chống ung thư, chống bức xạ, chống lão hóa, giúp tỉnh táo,…)
– Hương vị êm dịu: Khẩu vị của mỗi người là khác nhau và kết luận rút ra cũng khác nhau, so với chè Phổ nhĩ sống thì chè chín có vị nhạt hơn, nhiều người đánh giá là chè chín có vị nhạt hơn chè sống, nhưng cũng có một số người cho rằng rằng trà chín kém hơn chè sống.
(*) Nhược điểm:
– Khó pha: Trà Phổ Nhĩ chín là một loại trà rắc rối, ngoài công đoạn ép còn liên quan đến nguyên liệu của trà. Trà vắt thường gặp rắc rối hơn khi nếm, đây là một vấn đề đối với cả trà sống và chín. Nhưng nguyên nhân khiến món trà chín rắc rối hơn là nếu bạn vô tình pha sẽ khiến nước canh đặc quánh như nước tương, khó uống. Ngoài ra, trà chín cần nhiều dụng cụ hơn trà sống.
– Mùi vị không ngon: Như đã nói ở trên, có người cho rằng vị trà chín là ngon, cũng có người cho là không ngon, hãy cùng xem những loại chè có người cho là dở nhé. Nhận thức của người tiêu dùng nói chung về lá trà là do trà xanh mang lại. Nếu nó không để lại nhiều mùi vị của trà xanh, nó sẽ được coi là không phải trà. Trà chín của người Phổ nhĩ, được đo theo tiêu chuẩn của trà xanh, là không phải trà. Do đó, những người quen uống trà xanh thường cảm thấy không tự nhiên sau khi uống trà Phổ Nhĩ chín. Một loại khác cho rằng Phổ Nhĩ chín quá yếu, vị chè không đủ.
– An toàn vệ sinh: Vấn đề vệ sinh là một trong những điều bị chỉ trích nhiều nhất đối với trà Phổ Nhĩ, vì quá trình lên men của trà chín không đơn giản như trà sống, toàn bộ quá trình phức tạp hơn và việc kiểm soát vệ sinh luôn được tiêu thụ.
